در دوران اتحاد جماهیر شوروی موسسه انتشاراتی پروگرس امتیاز انتشار ترجمه انگلیسی آثار مارکس وا نگلس در کشور های انگلیسی زبان را به موسسه انتشاراتی Lawrence & Wishart داده بود. این موسسه که متعلق به حزب کمونیست بریتانیا است و بعد از سقوط بلوک شرق به صف شرکت های "خصوصی" پیوست.
در سال های اخیر این موسسه، که خود را وارث حق طبع (copyright) مجموعه آثار مارکس و انگلس میداند، منتشر کنندگان اینترنتی و غیر اینترنتی آثار مارکس و انگلس را به دادگاه کشانده است و آنها را مجبور به برداشتن این آثار از سایت ها و یا جمع آوری متون چاپی آنها کرده است. اخیرا در این رابطه این شرکت سایت آرشیو مارکسیستی - marxist.org را مجبور به برداشتن ترجمه های انگلیسی مجموعه آثار، که متعلق به دوران شوروی است نموده است.
به این ترتیب این نوشته ها را از دسترس کارگران انگلیسی زبان و فعالین کمونیست خارج کرده است. لازم به توضیح است که امروز این موسسه هر جلد آثار مارکس و انگلس را به قیمت کل ۵۰ جلد آن در زمان سابق به فروش میرساند و عملا خرید آنها را جز برای کتابخانه های بزرگ و موسسات تحقیاتی پولدار ناممکن نموده است.
به سهم خود قبلا، در مناسبت دیگری ، نسبت به قائل شدن حق طبع بر آثار مارکسیستی هشدار دادم و نوشتم که
... اصولا قائل شدن به حق تالیف برای ادبیات کمونیستی، سیاستی ضد کمونیستی است. سیاستی است برای محدود کردن دسترسی به این ادبیات. در دنیائی که کمونیست ها با قبول ریسک جانی، امنیتی و مالی ادبیات کمونیستی را تکثیر میکنند و به دست مردم میرسانند. صحبت از ”حق تالیف” شایسته هیچ عنوان محترمی نیست.
امروز اگر از خانواده و دوستان مارکس کسی ادعا کند که حق تالیف بر مانیفست دارد برای انتشار مانیفست و کاپیتال هر محفل و حزب کارگری باید از آنها اجازه بگیرند و پول بپردازند به چنین کسانی چه میگوئید؟ تشخیص اینکه این ”حق تالیف” به چه کسی و چه سیاستی نفع میرساند نباید سخت باشد.....
ما بعنوان پرنسیب نه حق تالیفی برای ادبیات کمونیستی قائل هستیم، نه برای کسی که چنین حق تالیفی را مطالبه کند احترامی قائل هستیم و نه به چنین حق تالیفی پایبند هستیم.
... حتی اگر همه دادگاههای دنیا هم حکم به ممانعت تکثیر آثار مارکسیستی...، به هر دلیل ، بدهند، و اگر همه پلیس دنیا را برای اعمال این حکم بسیج کنند بازهم ما، کمونیست ها و کارگران شبکه های توزیع این آثار را تشکیل خواهیم داد. این کار بخشی از حکمت زندگی مان است. مگر ما به copyright یا patent نان و آب و نیازمندی های مردم سر سوزنی احترام میگذاریم؟ ما آثار مارکس، لنین و ... را برای طبقه کارگر و برای مردم از نان شب واجب تر میدانیم. مگر ما برای copyright یا patent شرکت های دارو سازی که مانع رسیدن دارو بدست مردم میشوند احترامی قائل هستیم که امروز برای حق تالیف خود ساخته بر این آثار ... احترامی قائل باشیم و از رساندن آن به دست طبقه کارگر که تشنه آن است خود داری کنیم؟
متاسفانه امروز این "بیزنس" دامن آثار مارکس و انگلس را گرفته است.
باید در مقابل این اقدام ایستاد. این تنها امری مربوط به طبقه کارگر و کمونیست های ایران نیست. به همه کمونیست ها و کارگران مربوط میشود. در این راستا اقدامات متعددی را میتوان انجام داد. از جمله:
در این راستا مجموعه آثار مارکس و انگلس در فرمت pdf در این سایت قابل دسترس شده است. این آثار را از اینجا میتوانید بگیرید. علاوه بر جلد های مختلف، کل مجموعه آثار مارکس و انگلس هم بصورت zip فایل موجود است که میتوان آن را داون لود کرد و به دست دیگران رساند.
کورش مدرسی
سپتامبر ۲۰۱۴